آخرین مطالب

تماس با ما

تماس با ما

دکتر یوسف قرضاوی کیست؟

 دکتر یوسف قرضاوی کیست؟

زندگی نامه ی دکتر یوسف قرضاوی


 

زندگی نامه ی دکتر یوسف قرضاوی

 

سپاس و ستایش خدایی که پروردگار جهانیان است و درود و سلام بر سرور پیامبران حضرت محمد(ص) و خاندان و یارانش باد

یکی از شخصیت های بسیار بزرگ، اندیشمند، متفکر، فقیه، مُصلح اسلامی که آثار با ارزشش امروزه تأثیر شگرفی در دنیای اسلام داشته است دکتر یوسف عبدالله قرضاوی است. وی در سال ۱۹۲۶ در یکی از روستاهای حومه ی محله ی الکبرای استان غربی مصر، در خانواده ای متدّین و بی آلایش به دنیا آمد.

کودکی:

دو سال بیشتر نداشت که پدرش از دنیا رفت و عمویش سرپرستی او را بر عهده گرفت. در سن پنج سالگی به منظور حفظ قرآن کریم به مکتب خانه اش فرستادند و در سن هفت سالگی برای تحصیلات جدید وارد دبستان شد. صبح ها به دبستان می رفت و عصرها به مکتب خانه. پیش از آن که به سن ده سالگی برسد حافظ کل قرآن کریم شد. وی کودکی بسیار تیزهوش بود، چنان که هر چیزی را که یک بار می خواند به حافظه اش می سپرد. در همان دوران کودکی به خاطر آن که قرآن را خوب تلاوت می کرد، اهالی روستا استاد یوسف صدایش می کردند.

تحصیلات:

 

در سن دوازده سالگی دوره ی ابتدایی را به پایان رسانید. بی صبرانه در انتظار روزی بود که وارد دانشگاه الأزهر شود و دانشمندی بزرگ گردد. در شهر طنطا دوره های دانش سرای مقدماتی و دانش سرای عالی دینی را گذرانید و برای ادامه ی تحصیل به قاهره رفت و به دانشکده ی اصول دین راه یافت و در سال ۳ ۱۹۵۲ به اخذ دانش نامه ی لیسانس با درجه ی ممتاز موفق شد سپس در رشته ی دبیری دانشکده ی زبان عربی ثبت نام کرد و از آن جا نیز به دریافت لیسانس با درجه ی ممتاز نایل گردید در سال ۱۹۵۷ به مؤسسه ی تحقیقات و مطالعات زبان عربی وابسته به جامعه ی کشورهای عربی وارد شد و دیپلم عالی زبان و ادبیات عربی را دریافت نمود و در همین سال ها دوره ی سه ساله ی دکترای دانشکده ی اصول دین را نیز با موفقیت در سال ۱۹۶۰ به پایان رسانید و به آماده ساختن رساله اش پیرامون زکات در اسلام پرداخت، ولی پیش آمدهایی چند باعث تأخیر آن شد و اوضاع مصر رو به وخامت گذاشت تا بالاخره ۱۳ سال بعد یعنی در سال ۱۹۷۳ دکترای خود را با رتبه عالی گرفت.

مسؤلیت های اداری:

 

در سال ۱۹۵۱ سرپرستی امور دینی وزارت اوقاف مصر در رابطه با خطابه و تدریس و سرپرستی مساجد و سردبیری انجمن ائمه جماعات را عهده دار گردید و در سال ۱۹۵۹ در اداره ی فرهنگ اسلامی الأزهر مشغول به کار شد و مطبوعات و انتشارات را زیر نظر گرفت و به پاسخگویی سؤالات و شبهاتی که از طریق جراید و غیره که پیرامون اسلام مطرح می گردید، پرداخت و در برنامه ریزی دفتر هنری اداره ی دعوت و ارشاد شرکت جست. در سال ۱۹۶۱ برای مدیریت یک مدرسه علوم دینی نوبنیاد به کشور قطر دعوت شد و این مدرسه را طبق اصولی ترین و جدیدترین مبانی علمی و تربیتی پایه گذاری کرد و به صورت یک مدرسه ی نمونه در منطقه خلیج فارس درآورد و طلاب علوم دینی از اطراف و اکناف کشورهای عربی و اسلامی به این مدرسه روی آوردند تا این که دانشکده ی علوم تربیتی قطر تأسیس شد و به عنوان استاد و رئیس گروه مطالعات اسلامی به آن دانشکده منتقل گردید و تا به امروز، جهاد و رسالتش را در همین دانشکده پی گرفته و می گیرد. استاد قرضاوی به همه ی علوم اسلامی و نیز به همه ی دانش هایی که بتوانند در تحقیقات علوم اسلامی به کار آیند علاقه مند بود. به همین جهت دانشکده ی اصول دین را بر دیگر دانشکده ها ترجیح می داد که دانشکده ی تفسیر، حدیث، عقاید و فلسفه و تاریخ اسلامی بود. اما دانش پژوهی او در محدوده ی علوم اسلامی متوقف نمانده و همواره اصرار داشته است که در ادبیات، تاریخ، فلسفه، علوم تربیتی، روانشناسی، جامعه شناسی، اقتصاد و مکتب های فکری معاصر نیز صاحب نظر باشد و کتابخانه ی شخصی وی کتابهای مرجع همه ی علوم را در بر دارد.

فعالیتهای سیاسی و اجتماعی:

 

استاد در کنار همه ی این اشتغالات علمی و اداری، هیچ گاه از مسایل اجتماعی نیز بر کنار نبوده و از همان سنین نوجوانی که به دبستان می رفت، با قلب و اعصاب و عقل و زبان و نظم و نثر خویش در صحنه ی فعالیت های اجتماعی حضور داشت و با سرودن قصیده های شیوا و ایراد خطابه های مؤثر، دانشجویان را به تظاهرات بر علیه ستم دیکتاتوری تشویق می کرد وی مسؤل انجمن دانشجویان نهضت اسلامی در دانشکده ی اصول دین و سایر دانشکده های دانشگاه الأزهر بود و در نبرد کانال سوئز بر علیه استعمار انگلیس در کادر فرماندهی اکیپهای دانشجویی الأزهر عضویت داشت. استاد در این مسیر دعوت و مبارزه انواع اذیت و آزار را متحمل شد. در سال ۱۹۴۹ در روزگار حکومت فاروق زندانی شد. همچنین در دوران حکومت جمال عبدالناصر دوباره در سال های ۱۹۵۴ و ۱۹۶۲ به زندان رفت شاید تنها عامل پیوند عمیق، آگاهانه، زنده و مستقیم او با واقعیات و حوادث کشور و میهن گسترده و اسلامی اش، ارتباط دیرینه ی او با جمعیت اخوان المسلمین بوده باشد که وی را از فضای شعر و ادب که سخت به آن گرایش داشت به فضای دعوت و حرکتی فراگیر در جهت تکوین و تربیت نسل اسلامی که اسلام را درست بفهمد و به درستی به آن معتقد باشد و درراه آن جهاد کند، انتقال داد وی در نوجوانی تحت تأثیر مکتب اخوان المسلمین و شخصیت های بارز آن قرار گرفت و بزرگترین شخصیتی که در زندگی فکری و روحی تحت تأثیر او قرار می گرفت، پیشوای شهید، امام حسن البنا مؤسس بزرگترین نهضت های اسلامی در قرن بیستم بود وقتی که استاد در سال ۱۹۶۵ آزاد شد. حکومت نظامی وقت او را از ارتباط گرفتن با مردم از طریق سخنرانی و تدریس ممنوع گردانید و ابزار دیگری به جز قلم برای او باقی نماند. ناگزیر افکار خود را در قالب سلسله مقالات و کتاب ها و رساله ها در اختیار مردم گذاشت.

 

استاد در کنفرانس ها و سمینارهای علمی اسلامی در کشورهای اسلامی و غربی نیز شرکت فعال داشته و دارد از جمله، سمینار تشریع اسلامی در لیبی، اولین کنگره ی تاریخ در بیروت، جشنواره ی تعلیماتی جامعه ی دانشمندان هند و کنفرانس جهانی اقتصاد اسلامی در مکّه ی مکرمه و کنفرانس فقه اسلامی در ریاض، کنفرانس دعوت اسلامی در مدینه ی منّوره و کنفرانس سالانه ی اتحادیه ی دانشجویان مسلمان در آمریکا را می توان نام برد.

کارهای هنری و شعری:

 

نخستین نوشته ی استاد، یک نمایشنامه ی منظوم به نام یوسف صدیق بود که به تقلید از نمایشنامه های لیلی و مجنون و کلئوپاترای احمد شوقی نگاشته، در آن هنگام دانش آموز اول متوسطه بود. دکتر قرضاوی را همه ی مردم به عنوان خطیب، نویسنده و دانشمند می شناسند اما کمتر کسی او را به عنوان شاعر می شناسد در حالی که وی زندگی را از نوجوانی با شعر آغاز کرده و در بینِ دوستان و همدوره هایش به عنوان قرضاوی شاعر معروف است.

 

استاد در همه ی زمینه های شعری، به جز مدیحه سرایی که نوعاً با تملق و چاپلوسی و شخص پرستی سروکار دارد سروده هایی دارد. اگر او شاعری را ترک نمی گفت شاعری کم نظیر و زبانزد خاص و عام می گردید ولی او شاعری و شعر را ترک گفته و یکسره به نویسندگی در موضوعات گوناگون اسلامی روی آورده و گنجینه های پرارزشی را از فراورده های دانش و اندیشه ی اسلامی تقدیم کرده و راه رهایی و خوشبختی را برای نسلهای حال و آینده ی مسلمانان جهان روشن گردانیده است. استاد قرضاوی رئیس اتحادیه ی جهانی علمای مسلمان است.

کتاب ها و مقالات:

 

۱) قطوف دانیة من الکتاب و السنة: در سال ۱۹۵۱ تألیف شده است.

 

۲) الحلال و الحرام فی الاسلام: در سال ۱۹۶۰ به دستور رؤسای الأزهر تألیف و به زبان های ترکی، فارسی و اردو ترجمه شده است.

 

۳) العبادة فی الاسلام: در سال ۱۹۶۱ تألیف شده است و به زبان فارسی ترجمه شده است..

 

۴) الناس و الحق: در سال ۱۹۶۶ تألیف و به زبان های ترکی و فارسی ترجمه شده است.

 

۵) مشکلة الفقر و کیف عالجها فی الاسلام: در سال ۱۹۶۷ تألیف و به زبان های فارسی و اردو ترجمه شده است.

 

۶) الایمان و الحیاة: در سال ۱۹۶۹ تألیف و به زبان فارسی ترجمه شده است.

 

۷) فقه الزکات: در سال ۱۹۶۹ در دو مجلد منتشر گردیده و اثر مهمی در فقه مقارن و حقوق تطبیقی است که به شایسته ترین وجهی به بررسی همه جانبه ی زکات در اسلام در پرتو قرآن و حدیث و با مراجعه ی دقیق به منابع معتبر فقهی هر یک از مذاهب مشهور اسلامی، پرداخته است.

 

۸) شریعة الاسلام خلودها و صلاحها للتطبیق فی کل زمان و مکان: در سال ۱۹۷۲ تألیف شده است.

 

۹) الخصائص العامة للاسلام: در سال ۱۹۷۷ تألیف شده است.

 

۱۰) الصبر فی القرآن: نمونه ای از تحقیق موضوعی در قرآن است و به زبان فارسی ترجمه شده است.

 

۱۱) عالم و طاغیة: یک نمایشنامه ی تاریخی است در سال ۱۹۶۶ نوشته وبه ترکی و فارسی ترجمه شده است.

 

۱۲) هدی الاسلام: مجموعه ای از فتاوی استاد و راه حلهای اصیل اسلامی برای مشکلات مسلمانان معاصر است.

 

۱۳) غیر المسلمین فی المجتمع الاسلامی: در سال ۱۹۷۷ منتشر یافته است.

 

۱۴) الحلول المستوردة و کیف جنت علی امتنا: در سال ۱۹۷۱ تألیف و به ترکی ترجمه شده است.

 

۱۵) الحل الاسلامی فریضة و ضرورة: در سال ۱۹۷۴ منتشر شده است.

 

۱۶) از تاریخ فوق به بعد ده هها کتاب ومقاله نوشته اند که با زبان های مختلف از جمله فارسی و کردی ترجمه گردیده اند و در لیست فوق موجود نمی باشند.

 

۱۷) دارای سایت اینترنتی بوده و کلیه ی فعالیت های ایشان در سایت موجود می باشند.

 

همچنین استاد در تألیف بیش از ۲۰ جلد کتاب درسی در رابطه با توحید، فقه، تفسیر، حدیث، جامعه شناسی اسلامی، فلسفه، اخلاق و غیره، طبق برنامه ی وزارت آموزش و پرورش قطر همکاری مؤثری داشته است.

 

همچنین برای سمینارها و کنفرانس های مختلف علمی و اسلامی نیز مقالات تحقیقی متعددی تهیه کرده است و به صورت های گوناگونی انتشار یافته اند و همچنین روزنامه ها و مجلات متعددی مستمراً نشر مقالات استاد را بر عهده داشته و دارند که «الأزهر»، «نورالاسلام»، «منبرالاسلام»، الدعوة» در مصر و «حضارة الاسلام» در دمشق و «الشهاب و المسلم المعاصر» در لبنان و «البعث الاسلامی» در هند و «المجتمع» و «الوعی الاسلامی» در کویت و «الدوحة» در قطر، از آن جمله اند.

 

انشاءالله خداوند اجر و پاداشش را زیاد گرداند

 

«وآخر دعوانا ان الحمدلله رب العالمین»

منبع: سایت آفتاب

زندگی نامه ی دکتر یوسف قرضاوی

یوسف قرضاوی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

يوسف عبد الله القرضاوي

زادروز 9 سپتامبر 1926

استان غربیه, Flag of Egypt (1882-1922).svg مصر

ملیت   مصری

یوسف عبد الله القرضاوی عالم دینی عربی مصری الاصل، رئیس و مؤسس اتحادیهٔ جهانی علمای مسلمان می باشد. او یکی از اصلی‌ترین تئوریسین‌های جریان موسوم به الوسطیة و از تربیت‌شده‌های مدرسهٔ حسن البنا و اخوان المسلمین است. شهرت او به خاطر کتاب ها، برنامه های دینی تلویزیونی و موضع گیری علیه برخی از حکام عرب و سران کشورهای غربی است. یوسف القرضاوی شدیداً از خیزش مردم در تونس، مصر، یمن، لیبی و سوریه حمایت کرده است.

 

زندگی

 

یوسف قرضاوی در تاریخ ۱۹۲۶/۹/۹ میلادی در مصر متولد شد و حفظ قرآن را تا ۱۰ سالگی تمام کرد. سپس وارد دانشگاه الازهر شد و در سال ۱۹۵۳ مدرک عالی دانشکده اصول دین و در ۱۹۵۴ مجوز تدریس در این دانشگاه را دریافت کرد. در سال ۱۹۶۰ مدرک کارشناسی ارشد مطالعات عالی علوم قرآن و سنت و در سال ۱۹۷۳ مدرک دکتری را با رتبه عالی از دانشکده اصول دین دریافت کرد.

فعالیت‌ها

 

وی پس از فراغت از تحصیل، به عنوان ناظر امور دینی اداره اوقاف و فرهنگ اسلامی الازهر مشغول به کار شد؛ آن گاه مدیریت دفتر امور دینی قطر را بر عهده گرفت و به عنوان رئیس و موسس بخش مطالعات اسلامی در دانشکده تربیت و مدیر و موسس دانشکده شریعت و مطالعات اسلامی و نیز مدیر مرکز تحقیقات سنت و سیره به فعالیت‌های خود که تا امروز ادامه دارد، تداوم بخشید.

 

قرضاوی از عنفوان جوانی به عنوان خطیبی مسلمان و فعال در جنبش‌های اسلامی دعوت به آموزه‌های دینی را در صدر کارهای خود قرار داد و در این راه به علت سخنرانی‌ها و نوشته‌ها و اشعار و مقاله‌های تاثیرگذارش، بارها چه در دوره حکومت پادشاهی و چه در دوره حکومت جمهوری مصربه زندان افتاد. این اندیشمند مسلمان در جریان فعالیت‌های اسلامی و اجتماعی خود، ارتباط نزدیکی با جنبش «اخوان المسلمین» پیدا کرد و در کتاب‌های خود همواره از ابن تیمیه، حسن البنا، ابو الاعلی مودودی، محمد الغزالی مصری و محمدرشید رضا تمجید می‌کند. وی صاحب بیش از ۸۰ اثر در زمینه‌های اسلامی است که برخی از آنها ده‌ها بار تجدید چاپ شده و بسیاری از آنها نیز به زبان‌های مختلف ترجمه شده‌است. قرضاوی که خود را یک سلفی متجدد معرفی می‌کند، همچنین صدها اثر به صورت‌های مقاله، شعر، سخنرانی و تدریس از خود به جا گذاشته و تمام تلاش وی در این آثار، جمع بین محکمات شرعی با مقتضیات زمانه بوده‌است.

 

رئیس و مؤسس اتحادیهٔ جهانی علمای مسلمان. او یکی از اصلی‌ترین تئوریسین‌های جریان موسوم به الوسطیة و از تربیت‌شده‌های مدرسهٔ حسن البنا و اخوان المسلمین است. قرضاوی از حامیان قضیه فلسطین به شمار می آید و در خطبه‌های نماز جمعه هر هفته در مسجد عمر بن خطاب دوحه قطر که به طور مستقیم از کانال ماهواره ای قطر پخش می‌شود به بررسی رویدادهای فلسطین می پردازد و اعراب را به خاطر عدم حمایت از فلسطینی‌ها مورد انتقاد قرار می دهد. وی همچنین با حماس و سایر گروههای اسلامی فلسطین رابطه خوبی دارد.

مسافرت‌ها

 

وی سفرهای متعددی به کشورهای مختلف جهان داشته و در صدها سمینار و همایش بین‌المللی شرکت کرده‌است. این دانشمند مسلمان، رئیس و عضو مجامع و موسسات مختلفی چون اتحادیه علمای مسلمان، مجمع فقهی انجمن اسلامی العالم در مکه، مجمع سلطنتی تحقیقات اسلامی اردن، مرکز مطالعات اسلامی آکسفورد، شورای دبیران دانشگاه اسلامی جهانی اسلام آباد، سازمان دعوت اسلامی خارطوم و هیأت نظارت شرعی بر تعدادی از بانکهای اسلامی است.

جوایز

 

قرضاوی جوایز علمی متعددی دریافت کرده که جایزه بانک توسعه اسلامی، جایزه ملک فیصل به علت مشارکت در مطالعات اسلامی، جایزه عطای ویژه علمی از رئیس دانشگاه بین‌المللی اسلامی مالزی و جایزه فقه از سوی سلطان برونئی از جمله آنهاست.

کتاب‌ها و مقالات

 

    قطوف دانیة من الکتاب و السنة: در سال ۱۹۵۱ تألیف شده‌است.

    الحلال و الحرام فی الاسلام: در سال ۱۹۶۰ به دستور رؤسای الأزهر تألیف و به زبان‌های کوردی، ترکی، فارسی و اردو ترجمه شده‌است.

    العبادة فی الاسلام: در سال ۱۹۶۱ تألیف شده‌است و به زبان فارسی ترجمه شده‌است..

    الناس و الحق: در سال ۱۹۶۶ تألیف و به زبان‌های ترکی و فارسی ترجمه شده‌است.

    مشکلة الفقر و کیف عالجها فی الاسلام: در سال ۱۹۶۷ تألیف و به زبان‌های فارسی و اردو ترجمه شده‌است.

    الایمان و الحیاة: در سال ۱۹۶۹ تألیف و به زبان فارسی ترجمه شده‌است.

    فقه الزکات: در سال ۱۹۶۹ در دو مجلد منتشر گردیده و اثر مهمی در فقه مقارن و حقوق تطبیقی است که به شایسته‌ترین وجهی به بررسی همه جانبهٔ زکات در اسلام در پرتو قرآن و حدیث و با مراجعهٔ دقیق به منابع معتبر فقهی هر یک از مذاهب مشهور اسلامی، پرداخته‌است.

    شریعة الاسلام خلودها و صلاحها للتطبیق فی کل زمان و مکان: در سال ۱۹۷۲ تألیف شده‌است.

    الخصائص العامة للاسلام: در سال ۱۹۷۷ تألیف شده‌است.

    الصبر فی القرآن: نمونه‌ای از تحقیق موضوعی در قرآن است و به زبان فارسی ترجمه شده‌است.

    عالم و طاغیة: یک نمایشنامهٔ تاریخی است در سال ۱۹۶۶ نوشته وبه ترکی و فارسی ترجمه شده‌است.

    هدی الاسلام: مجموعه‌ای از فتاوی استاد و راه‌حلهای اصیل اسلامی برای مشکلات مسلمانان معاصر است.

    غیر المسلمین فی المجتمع الاسلامی: در سال ۱۹۷۷ منتشر یافته‌است.

    الحلول المستوردة و کیف جنت علی امتنا: در سال ۱۹۷۱ تألیف و به ترکی ترجمه شده‌است.

    الحل الاسلامی فریضة و ضرورة: در سال ۱۹۷۴ منتشر شده‌است.

    از تاریخ فوق به بعد ده‌ه‌ها کتاب ومقاله نوشته‌اند که با زبان‌های مختلف از جمله فارسی و کردی ترجمه گردیده‌اند و در لیست فوق موجود نمی‌باشند.

    همچنین استاد در تألیف بیش از ۱۲۰ جلد کتاب درسی در رابطه با توحید، فقه، تفسیر، حدیث، جامعه‌شناسی اسلامی، فلسفه، اخلاق و غیره، طبق برنامهٔ وزارت آموزش و پرورش قطر همکاری مؤثری داشته‌است.

همچنین برای سمینارها و کنفرانس‌های مختلف علمی و اسلامی نیز مقالات تحقیقی متعددی تهیه کرده‌است و به صورت‌های گوناگونی انتشار یافته‌اند و همچنین روزنامه‌ها و مجلات متعددی مستمراً نشر مقالات استاد را بر عهده داشته و دارند که «الأزهر»، «نورالاسلام»، «منبرالاسلام»، الدعوة» در مصر و «حضارةالاسلام» در دمشق و «الشهاب و المسلم المعاصر» در لبنان و «البعث‌الاسلامی» در هند و «المجتمع» و «الوعی‌الاسلامی» در کویت و «الدوحة» در قطر، از آن جمله‌اند. است.

شبکه‌های تلویزیونی و اینترنت

شیخ یوسف القرضاوی با شرکت در برنامه‌های دوره‌ای تلویزیون ماهواره ای الجزیره و دیگر شبکه‌های تلویزیونی به شهرت جهانی بیشتری دست یافت. برنامة هفته‌وار «الشریعة والحیاة» (زندگی و شریعت) وی، تأثیر شگرفی ـ به ویژه روی جوانان ـ داشت. و هرچند قرضاوی با سوالات و انتقادهای برخی جوانان وابسته به جریان‌های افراطی، مواجه شده اما وی از خلال برنامه های مستمر توانست عقلانیت و خط فکری معتدل و متسامح را در رویارویی با افراط و تفریط یا سهل‌انگاری و سخت‌گیری به وجود آورد. همچنان که شیخ در راه‌اندازی سایت معروف «اسلام آن لاین» (عربی و انگلیسی) که در امر نشر فرهنگ اسلامی و پی‌گیری اخبار جهان اسلام، یک شبکة گسترده محسوب می شود، بذل مساعی زیاد نمود؛ به همین گونه، شیخ به عنوان اولین فرد، شبکة شخصی برای خود راه انداخت.www.qardawi.net تا از آن طریق، کتاب‌ها، سخنرانی‌ها، برنامه‌ها و گفتارهایش را به همگان بشناساند و به فتواها و سؤال‌ها پاسخ دهد.

و از دیگر عرصه‌های فعالیت شیخ می‌توان اینها را نام برد: مشارکت در انجمن‌ها و کنفرانس‌های جهانی در شهرهای مختلف دنیا. عضویت در بسیاری از نهادهای فقهی و علاوتاً تأسیس نهادهای فقهی مورد نیاز مسلمانان، مانند: «المجلس الاروبی للافتاء» و «اتحاد علماء المسلمین» مشارکت در سازمان‌های خیریه، مانند: «الهیئة الخیریة الاسلامیة العالمیة باالکویت» و... ترغیب و تشویق جوانان به فعالیت‌های عملی و حرکتی و دوام‌بخشیدن به آن و ارزش‌گذاری به تلاش‌ها و کارهای‌شان. خداوند منان شیخ را پاداش نیکو دهد و وی را در صرف مابقی عمرش در راه نفع‌رسانی به نسل‌های بشری و بیداری اسلامی توفیق مرحمت کند. بیداریی که از مرحلة انتشار، اعلان، دفاع و هجوم گذشته و به مرحلة مسؤولیت و آزمایش افکار و برنامه‌هایش، پا گذاشته است. به راستی چه قدر مرحلة دقیقی است و چه تبعات سخت و آزمایش دشواری پیش رو دارد.«

ارسال نظر برای این مطلب

کد امنیتی رفرش